Feiten en cijfers alvleesklierkanker in Nederland

Onlangs verscheen een rapport van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), in samenwerking met DPCG en Patiëntenplatform Living With Hope. Hierin lees je de trends in het vóórkomen, de behandeling en overleving van het meest voorkomende subtype van alvleesklierkanker, het adenocarcinoom. Het aantal patiënten met een diagnose alvleesklierkanker nam de afgelopen jaren toe tot zo’n 2700 diagnoses in 2019. De overleving van patiënten met alvleesklierkanker is laag, met een 5-jaarsoverleving van minder dan 5% terwijl dit bij alle kankersoorten samen 65% is. Meer dan de helft van de patiënten met alvleesklierkanker is ouder dan 70 jaar en meer dan de helft heeft uitgezaaide kanker ten tijde van de diagnose. Bernique Tool, Directeur Maag Lever Darm Stichting en Mede-oprichter van het Deltaplan Alvleesklierkanker schreef het volgende voorwoord.

Willem Brethouwer

Het is een warme zomerdag als Willem Brethouwer zijn laatste stappen zet op de Via Gladiola: het laatste stuk van de Nijmeegse Vierdaagse, waarop deelnemers traditiegetrouw gladiolen krijgen uitgereikt en worden toegejuicht door de bruisende massa in Nijmegen. De stappen hebben voor Willem een symbolische waarde. Ruim een jaar voordat hij de Vierdaagse uitliep ging hij onder het mes. Een Whipple-ingreep, na de vreselijke diagnose van alvleesklierkanker.

Inspiratiebron

We mochten Willem destijds volgen in vlogs, blogs en reportages, en dat leverde heftige beelden op over de gevolgen van de behandeling, maar ook hele bijzondere, bijvoorbeeld bij die intocht in Nijmegen. De beelden hoe hij met zijn ziekte omging, regie nam op het behandelproces en tegenslagen verwerkte waren voor veel online volgers een inspiratiebron, getuige de duizenden reacties die we er op kregen. In diezelfde periode, het was in 2017, 2018 en 2019, zetten we, mede door de inzet van dezelfde Willem, nog een belangrijke stap. We mochten het Deltaplan alvleesklierkanker oprichten. Een fonds dat ertoe bijdraagt dat we nog harder kunnen lopen voor betere zorg rond alvleesklierkanker. Projecten als een keuzehulp en broodnodig wetenschappelijk onderzoek.

Deltaplan Challenge

Een jaar na de Vierdaagse kwam de alvleesklierkanker bij Willem weer terug, en in februari 2021 overleed hij aan de gevolgen ervan. Het laat zien hoe hardnekkig deze tumorsoort is. Willem heeft ook laten zien hoeveel geluk je kunt halen uit waardevolle extra tijd. Gelukkig zijn er meer ‘stappenzetters’. Zo waren er afgelopen 30 oktober meer dan honderd hardlopers, fietsers en wandelaars actief om geld in te zamelen voor het Deltaplan, tijdens de Deltaplan Challenge op Ameland.

Kleine stap, grote impact

Dit rapport geeft een cijfermatige onderbouwing van al hun inspanningen. Door de cijfers over het vóórkomen, de behandelingen en de uitkomsten daarvan, de effecten op kwaliteit van leven weten we dat we nog een lange weg te gaan hebben om iets te doen aan de slechte prognose die alvleesklierkanker nu heeft. Maar we weten ook wanneer we op de goede weg zijn: dankzij intensievere samenwerking is de kwaliteit van de zorg bijvoorbeeld aantoonbaar verbetert. Een kleine stap, met grote impact. Dankzij deze cijfers, en de analyses erop, weten we waar we in kunnen investeren om de prognose, behandeluitkomsten en kwaliteit van leven voor patiënten met alvleesklierkanker te verbeteren. En zo is het IKNL-rapport weer een stap in de goede richting. Op naar de volgende.